贾谊论

拼音版、注音及读音

　　 fēi cái zhī nán，suǒ yǐ zì yòng zhě shí nán。xī hū!jiǎ shēng，wáng zhě zhī zuǒ，ér bù néng zì yòng qí cái yě。

　　非才之难，所以自用者实难。惜乎！贾生，王者之佐，而不能自用其才也。

　　 fū jūn zǐ zhī suǒ qǔ zhě yuǎn，zé bì yǒu suǒ dài suǒ jiù zhě dà，zé bì yǒu suǒ rěn。gǔ zhī xián rén，jiē fù kě zhì zhī cái，ér zú bù néng xíng qí wàn yī zhě，wèi bì jiē qí shí jūn zhī zuì，huò zhě qí zì qǔ yě。

　　夫君子之所取者远，则必有所待；所就者大，则必有所忍。古之贤人，皆负可致之才，而卒不能行其万一者，未必皆其时君之罪，或者其自取也。

　　 yú guān jiǎ shēng zhī lùn，rú qí suǒ yán，suī sān dài hé yǐ yuǎn guò?dé jūn rú hàn wén，yóu qiě yǐ bù yòng sǐ。rán zé shì tiān xià wú yáoshùn，zhōng bù kě yǒu suǒ wéi yé?zhòng ní shèng rén，lì shì yú tiān xià，gǒu fēi dà wú dào zhī guó，jiē yù miǎn qiǎng fú chí，shù jī yī rì de xíng qí dào。jiāng zhī jīng，xiān zhī yǐ rǎn yǒu，shēn zhī yǐ zi xià。jūn zǐ zhī yù de qí jūn，rú cǐ qí qín yě。mèng zǐ qù qí，sān sù ér hòu chū zhòu，yóu yuē:" wáng qí shù jī zhào wǒ。" jūn zǐ zhī bù rěn qì qí jūn，rú cǐ qí hòu yě。gōng sūn chǒu wèn yuē:" fū zǐ hé wéi bù yù?" mèng zǐ yuē:" fāng jīn tiān xià，shě wǒ qí shuí zāi?ér wú hé wéi bù yù?" jūn zǐ zhī ài qí shēn，rú cǐ qí zhì yě。fū rú cǐ ér bù yòng，rán hòu zhī tiān xià guǒ bù zú yǔ yǒu wéi，ér kě yǐ wú hàn yǐ。ruò jiǎ shēng zhě，fēi hàn wén zhī bù néng yòng shēng，shēng zhī bù néng yòng hàn wén yě。

　　愚观贾生之论，如其所言，虽三代何以远过？得君如汉文，犹且以不用死。然则是天下无尧、舜，终不可有所为耶？仲尼圣人，历试于天下，苟非大无道之国，皆欲勉强扶持，庶几一日得行其道。将之荆，先之以冉有，申之以子夏。君子之欲得其君，如此其勤也。孟子去齐，三宿而后出昼，犹曰：“王其庶几召我。”君子之不忍弃其君，如此其厚也。公孙丑问曰：“夫子何为不豫？”孟子曰：“方今天下，舍我其谁哉？而吾何为不豫？”君子之爱其身，如此其至也。夫如此而不用，然后知天下果不足与有为，而可以无憾矣。若贾生者，非汉文之不能用生，生之不能用汉文也。

　　 fū jiàng hóu qīn wò tiān zǐ xǐ ér shòu zhī wén dì，guàn yīng lián bīng shù shí wàn，yǐ jué liúlǚ zhī cí xióng，yòu jiē gāo dì zhī jiù jiāng，cǐ qí jūn chén xiāng de zhī fēn，qǐ tè fù zǐ gǔ ròu shǒu zú zāi?jiǎ shēng，luò yáng zhī shào nián。yù shǐ qí yī zhāo zhī jiān，jǐn qì qí jiù ér móu qí xīn，yì yǐ nán yǐ。wèi jiǎ shēng zhě，shàng dé qí jūn，xià de qí dà chén，rú jiàngguàn zhī shǔ，yōu yóu jìn zì ér shēn jiāo zhī，shǐ tiān zǐ bù yí，dà chén bù jì，rán hòu jǔ tiān xià ér wéi wú zhī suǒ yù wèi，bù guò shí nián，kě yǐ dé zhì。ān yǒu lì tán zhī jiān，ér jù wéi rén" tòng kū" zāi!guān qí guò xiāng wèi fù yǐ diào qū yuán，yū yù fèn mèn，tì rán yǒu yuǎn jǔ zhī zhì。qí hòu yǐ zì shāng kū qì，zhì yú yāo jué。shì yì bù shàn chǔ qióng zhě yě。fū móu zhī yī bú jiàn yòng，zé ān zhī zhōng bù fù yòng yě?bù zhī mò mò yǐ dài qí biàn，ér zì cán zhì cǐ。wū hū!jiǎ shēng zhì dà ér liàng xiǎo，cái yǒu yú ér shí bù zú yě。

　　夫绛侯亲握天子玺而授之文帝，灌婴连兵数十万，以决刘、吕之雌雄，又皆高帝之旧将，此其君臣相得之分，岂特父子骨肉手足哉？贾生，洛阳之少年。欲使其一朝之间，尽弃其旧而谋其新，亦已难矣。为贾生者，上得其君，下得其大臣，如绛、灌之属，优游浸渍而深交之，使天子不疑，大臣不忌，然后举天下而唯吾之所欲为，不过十年，可以得志。安有立谈之间，而遽为人“痛哭”哉！观其过湘为赋以吊屈原，纡郁愤闷，趯然有远举之志。其后以自伤哭泣，至于夭绝。是亦不善处穷者也。夫谋之一不见用，则安知终不复用也？不知默默以待其变，而自残至此。呜呼！贾生志大而量小，才有余而识不足也。

　　 gǔ zhī rén，yǒu gāo shì zhī cái，bì yǒu yí sú zhī lèi。shì gù fēi cōng míng ruì zhì bù huò zhī zhǔ，zé bù néng quán qí yòng。gǔ jīn chēng fú jiān dé wáng měng yú cǎo máo zhī zhōng，yī zhāo jǐn chì qù qí jiù chén，ér yǔ zhī móu。bǐ qí pǐ fū lüè yǒu tiān xià zhī bàn，qí yǐ cǐ zāi!yú shēn bēi shēng zhī zhì，gù bèi lùn zhī。yì shǐ rén jūn dé rú jiǎ shēng zhī chén，zé zhī qí yǒu juàn jiè zhī cāo，yī bú jiàn yòng，zé yōu shāng bìng jǔ，bù néng fù zhèn。ér wèi jiǎ shēng zhě，yì jǐn qí suǒ fā zāi!

　　古之人，有高世之才，必有遗俗之累。是故非聪明睿智不惑之主，则不能全其用。古今称苻坚得王猛于草茅之中，一朝尽斥去其旧臣，而与之谋。彼其匹夫略有天下之半，其以此哉！愚深悲生之志，故备论之。亦使人君得如贾生之臣，则知其有狷介之操，一不见用，则忧伤病沮，不能复振。而为贾生者，亦谨其所发哉！